Dlaczego globalny dług publiczny jest na rekordowym poziomie?

W przypadku tego drugiego mieliśmy do czynienia z jednym wielkim skokiem w czasie pandemii. Niezależnie od partyjnego rozdania, zadłużenie kraju rośnie nieprzerwanie od początku lat 80. Kongres wielokrotnie podnosił także limit zadłużenia, a wokół tego procesu często trwały wielomiesięczne polityczne spory. Nie inaczej będzie w tym roku, bowiem latem Republikanie i Demokraci będą musieli dojść do porozumienia, by USA nie stały się niewypłacalne. Płace w strefie euro wzrosły o 5,4 proc. R/r, co stanowi największy wzrost od czasu wprowadzenia euro.

Dane mogą skomplikować plany łagodzenia polityki pieniężnej Europejskiego Banku Centralnego. Dług publiczny USA, liczony w stosunku do wielkości ich gospodarki, wynosi obecnie ponad 120 proc. W szczycie z drugiego kwartału 2020 r. W 2017 r., Euro: EUR/USD (EUR=X) Are You an Average Trader czyli na początku rządów Donalda Trumpa, wynosił 104 proc.

Dług publiczny w USA przez kolejne 20 lat nieustanie malał. Wysokie deficyty budżetowe w latach 80. Spowodowały gwałtowny wzrost relacji długu do PKB.

Wolnej Wigilii w tym roku najpewniej nie będzie. Polska 2050 blokuje pomysł

Ilustracja 12.6 sugeruje kilka odpowiedzi. Wykres przedstawia wcześniej prezentowane dane dotyczące całkowitych wydatków i dochodów podatkowych rządu federalnego USA w sposób umożliwiający odczytanie salda budżetowego od 1990 r. Dwadzieścia państw członkowskich zgłosiło w swoich rachunkach deficyt. Najwyższe deficyty odnotowano we Włoszech (-8,0 proc.), Węgrzech i Rumunii (po -6,2 proc.) oraz na Malcie (-5,8 proc.). Jedenaście państw członkowskich miało deficyty wyższe niż 3 proc.

Droga od deficytów do nadwyżek i z powrotem

Amerykański dług publiczny rośnie coraz szybciej i przekroczył właśnie kolejną barierę. Wprawdzie w stosunku do wielkości gospodarki to jeszcze nie aż tak dużo, ale problemem jest wystrzał kosztu obsługi długu, co wynika także z podwyżek stóp procentowych. Nie zmienia to faktu, że nominalne przyrosty zadłużenia supermocarstwasą zatrważające. Gargantuiczne rozmiary deficytu budżetowe sprawiły, że tylko przezostatnie cztery lata długi Wuja Sama zwiększyły się o ok. 10,8 bln USD. To mniejwięcej tyle, co PKB Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji (czyli trzechnajwiększych gospodarek Europy) razem wziętych.

Kiepskie prognozy na przyszły rok. “Niższy wzrost konsumpcji”

1. Od stycznia 2016 roku do stycznia 2023 roku o połowę wzrósł udział rezydentów, czyli podmiotów mających miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.
2. Problematycznym jest jednak zbyt duży udział takiego długu.
3. W 2020 roku dług publiczny USA w relacji do PKB wyniósł rekordowo od 50 lat – 128%3.
4. W ciągu ostatnich dziewięciu miesięcy tego roku zysk poznańskiej Enei wzrósł kilkukrotnie z ponad 500 mln zł do 3,25 mld zł.
5. Nie wiemy, jakie będą stopy procentowe za trzy, pięć, dziesięć czy dwadzieścia lat.

I poparła jego pomysł wyeliminowania podatków od napiwków. Do granicy 100 tysięcy dolarów za jednego Bitcoina brakuje niespełna 3%. Wydaje się w takim razie, że poziom ten jest w zasadzie kwestią czasu, choć jeszcze kilka tygodni temu wydawało się to jeszcze abstrakcyjne. Prezydent Rosji Władimir Putin ogłosił we wtorek zmiany w doktrynie nuklearnej swojego kraju, co wywołało ostrą wyprzedaż na warszawskiej giełdzie i dosyć umiarkowane spadki na innych europejskich rynkach akcji. Wzrost cen znów stał się wyższy od celu wyznaczonego przez Bank Anglii. Spadły przez to szanse na obniżkę stóp procentowych w grudniu.

Polska z długiem publicznym na poziomie 1,51 biliona złotych, czyli 49,1 proc. Z kolei Harris zobowiązała się do wycofania cięć podatkowych dla bogatych i podniesienia stawki 21 proc. Dla korporacji, która miała być stała, do 28 proc. Równocześnie kandydatka zapowiedziała przedłużenia cięć Trumpa dla Amerykanów zarabiających mniej niż 400 tys.

Istotne jest zatem, aby, o ile to możliwe, rósł udział zadłużenia nominowanego w walucie krajowej. Nie chodzi bynajmniej o to, aby udział zadłużenia w innych walutach wyeliminować zupełnie. Obecność takiego zadłużenia może mieć pozytywny wpływ w kontekście dywersyfikacji źródeł finansowania, czy samych kosztów jego pozyskania. Problematycznym jest jednak zbyt duży udział takiego długu.

PKB, w tym Polska, gdzie deficyt budżetowy był na poziomie 3,7 proc. PKB (rok wcześniej dziura w polskim budżecie wynosiła 1,8 proc. PKB). W Stanach Zjednoczonych rozpoczyna się on 1 października, a kończy 30 września następnego roku, FCA zmienia przepisy dotyczące instrumentów pochodnych aby uniknąć zakłóceń w brexicie w Polsce zaś rok budżetowy pokrywa się z kalendarzowym. Problem nadmiernego zadłużenia rządu federalnego USA zaczęłyzauważać już nawet agencje ratingowe.

Przez ostatnie 5 lat powiększył się o prawie 10 bln USD, przez ostatnie 10 lat o ponad 15 bln USD, a przez 20 lat o ponad 24 bln USD. Tymczasem nominalny PKB USA powiększył się od 2001 r. O 13 bln USD, czyli rósł w tempie o prawie połowę wolniejszym. Całkowity amerykański dług publiczny wyniósł na koniec stycznia 2022 r., według danych Departamentu Skarbu USA, rekordowe 30,01 bln USD. W ciągu poprzednich 12 miesięcy (będących również pierwszym rokiem rządów prezydenta Joe Bidena) powiększył się on o ponad 2,2 bln USD, czyli o więcej niż na przykład wynosi nominalny PKB Włoch. W kolejnej części omówimy wykorzystanie polityki fiskalnej do przeciwdziałania cyklom koniunkturalnym.

W niektórych anglojęzycznych krajach, takich jak USA, stosowana jest tzw. Krótka skala i inna terminologia dotycząca dużych liczb, w tamtejszej nomenklaturze europejski bilion to trylion (bilion to jeden i 12 zer). Zaufanie inwestorówtrudno jest uzyskać i bardzo łatwo (i szybko!) można je utracić. Na razie StanyZjednoczone uważane są za Obawy inflacyjne do zwiększenia złota i dolara amerykańskiego finansowo „niezatapialne”, ponieważ emitują głównąświatową walutę rezerwową w postaci dolara amerykańskiego. Pamiętajmy jednak,że przed epoką dolara istniały inne środki płatnicze pełniące funkcjęglobalnego pieniądza. I wszystkie one prędzej czy później swój status utraciły,ograniczając możliwości zadłużania się jego emitenta.